Bespaarde rente
Den Haag hanteert de systematiek van de bespaarde rente. Deze systematiek gaat er vanuit dat alle bezittingen van de gemeente met vreemd vermogen worden gefinancierd. In werkelijkheid financiert de gemeente zijn bezittingen deels met eigen vermogen (reserves en voorzieningen). De bespaarde rente is het verschil tussen de werkelijk betaalde rente en de rente die de gemeente zou moeten betalen als alle bezittingen daadwerkelijk met leningen zijn gefinancierd. De gemeente hanteert deze systematiek om te waarborgen dat de rentelast altijd gedekt is, onafhankelijk van de werkelijke vermogensstructuur van de gemeente. Omdat de gemeente over eigen vermogen beschikt, leidt de systematiek van bespaarde rente tot een rentevoordeel. In de begroting 2013 is besloten de bespaarde rente voor € 3,5 mln. structureel in te zetten omdat de gemeente altijd over reserves zal beschikken. Hierdoor is uiteraard incidenteel minder bespaarde rente beschikbaar. Het resterende voordeel wordt jaarlijks bepaald en betrokken in het budgettaire kader.

Bij het bepalen van de omvang van de bespaarde rente dient rekening te worden gehouden met bestaande afspraken. Een deel van de bespaarde rente wordt gebruikt om aan de voorzieningen negatieve plannen grondbedrijf en de Harnaschpolder rente toe te voegen conform de daarvoor geldende spelregels. Hiermee past de gemeente de voorziening aan het actuele prijspeil aan.

Uit de programmarekening 2018 blijkt dat de reserves en voorzieningen ten opzichte van 2017 gedaald met € 158 mln. Hierdoor daalt ook de beschikbare bespaarde rente. De programmabegroting 2019 – 2022 laat zien dat, exclusief de effecten van de voorgenomen verkoop van Eneco, de reserves en voorzieningen de komende jaren verder afnemen. Hierdoor is na de rentetoevoeging aan de voorziening negatieve plannen geen incidenteel beschikbare bespaarde rente meer over voor het budgettaire kader. De verwachting is dat na de verkoop van Eneco de reservepositie van de gemeente en daarmee de bespaarde rente weer toeneemt.

Rentevoordelen korte en lange financiering
In de begroting is er rekening mee gehouden dat medio 2019 de korte rente stijgt. De financiële markten verwachten nu pas in december 2020 een rentestijging. Voor de korte financiering levert dit een incidenteel voordeel op in 2019 van € 0,7 mln. en voor 2020 € 1,3 mln.
Daarnaast is in 2018, rekening houdend met de verkoop van de aandelen Eneco, een lening aangetrokken voor anderhalf jaar tegen een negatief rentepercentage. Hierdoor ontstaat in 2019 een incidenteel voordeel van € 0,6 mln. Ook zijn er incidentele voordelen op de verstrekte personeelshypotheekportefeuille.
In totaal tellen de incidentele voordelen op tot € 2,1 mln. (2019) en € 1,5 mln. (2020).

De gemeente trekt voor langjarige verplichtingen langjarige financiering aan. Hiermee voldoet de gemeente aan de wettelijke vereisten om de renterisico’s te beperken. De rente op langlopende leningen is recent gedaald. Daardoor ontstaat een rentevoordeel op nieuw afgesloten langlopende leningen.

Dit leidt tot een structureel voordeel van € 0,647 mln.