Den Haag groeit. Door de groei van de stad krijgen we meer geld uit het gemeentefonds en nemen de belastinginkomsten toe, bij gelijkblijvende tarieven. Als de stad groeit, betekent dat echter ook dat meer geld nodig is voor bijvoorbeeld beheer, onderhoud en dienstverlening. Deze volumeontwikkelingen noemen we areaaluitbreiding. Het gaat hierbij om onvermijdbare kosten. Elk jaar wordt bij de begrotingsvoorbereiding vastgesteld hoe groot de areaaluitbreiding voor het volgende jaar is.
De areaalsystematiek is in de afgelopen periode tegen het licht gehouden en geactualiseerd (RIS302477). De reden hiervoor was drieledig. Als eerste stamde de areaalsystematiek van de gemeente Den Haag uit het midden van de jaren negentig en was aan herziening toe omdat de uitgangspunten niet meer actueel zijn. Ten tweede is conform de afspraak uit het coalitieakkoord 2018-2022 het sociaal domein ingepast. En als derde doen we met de actualisatie recht aan de motie “Houd de groeiende stad leefbaar” (juli 2017).
De financiële bijstelling voor areaaluitbereiding is als volgt opgebouwd:
Bedragen x € 1.000 | incidenteel | structureel | ||||||
Areaal | 2019 | 2020 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
Nieuwe jaarschijf 2023 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | -1.621 | |
Inpassing sociaal domein | 0 | 0 | 0 | -1.377 | -2.754 | -4.131 | -5.508 | |
Bijstelling o.b.v. actuele prognose | 0 | 0 | 0 | -5.380 | -5.149 | -4.918 | -4.687 | |
Bijstelling areaal | 0 | 0 | 0 | -6.757 | -7.903 | -9.049 | -11.816 |
De jaarschijf 2023 komt erbij in de nieuwe begroting. De areaaluitbreiding voor 2023 wordt als eerste stap bij de actualisatie geraamd. Dit bedraagt € 1,6 mln. voor 2023.
De rijksbijdrage voor het sociaal domein is vanaf 2019 onderdeel van het Gemeentefonds. Deze inpassing (zie gemeentefonds) als gevolg dat het sociaal domein vanaf 2019 ook meeloopt in de bepaling van de benodigde reservering voor volumeontwikkelingen (areaal). Dit betekent dat er jaarlijkse een structurele extra reservering nodig is van ca. € 1,4 mln. (cumulatief). Door de raming van het sociaal domein in het gemeentefonds ontstaat er ook extra accres ter dekking van de trend en areaal.
Tot slot volgt de daadwerkelijke bijstelling op basis van actuele prognoses voor groei van de stad. De prognose van het aantal nieuwe woningen is daarvoor vooral bepalend. Voor 2020 wordt een groei verwacht van 7.567 inwoners en 4.140 woningen. Voor de jaren daarna is uitgegaan van de langjarig gemiddelde groei.
Groei aantal inwoners | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
Begroting 2019-2022 | 6.337 | 2.500 | 2.500 | 2.500 | 2.500 |
Actuele prognose | 6.337 | 7.567 | 2.500 | 2.500 | 2.500 |
Bijstelling * | - | 5.067 | - | - | - |
Groei aantal woningen | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
Begroting 2019-2022 | 3.873 | 1.528 | 1.528 | 1.528 | 1.528 |
Actuele prognose | 3.873 | 4.140 | 1.368 | 1.368 | 1.368 |
Bijstelling * | - | 2.612 | -160 | -160 | -160 |
N.B. (*) In 2020 stijgt de groeiprognose flink. Dit is het gevolg van het verschil tussen de prognose volgens Den Haag in Cijfers en de prognose gebaseerd op de Haagse groei-ambitie. Er vindt nacalculatie plaats in het jaar volgend op het begrotingsjaar (zoals afgesproken in de geactualiseerde uitgangspunten van de areaalsystematiek). Hierdoor wordt de begroting op termijn altijd voor het juiste bedrag gecompenseerd.